Memduh Şevket Esendal

Hayatı
Rumeli göçmenlerinden bir çiftçinin oğlu olarak, Çorlu'da 29 Mart 1883'de doğan Şevket Esendal, savaş koşulları nedeniyle eğitimini tamamlayamadı ve Edirne Rüştiyesi'ni terk etmek zorunda kaldı. Çocukluğunda doktor olmak isteyen Esendal, babasının ölümünden ve Balkan Savaşı'nın çıkmasından sonra İstanbul'a gelmiş, savaş bitince yeniden Çorlu'ya dönmüştür. 1906`da 20 yaşlarında iken o zamanlar gizli bir dernek olan İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne üye olmuştur. Esendal, İttihat ve Terakki tarafından İstanbul Teftiş Kurulu'na çağrılmış (1908), bu tarihten sonra parti müfettişi olarak Anadolu ve Rumeli'yi yakından görüp tanımak fırsatını bulmuştur.

1920`de TBMM hükûmetinin ilk orta elçisi olarak Azerbaycan'a gönderilmiş Kurtuluş Savaşı sonunda yurda dönmüştür (1920-1924). O dönem iktidarının hoş karşılamadığı Meslek Gazetesi 'ni çıkarmış (1925), İzmir Suikasti'nin iktidara muhaliflerini "tasfiye" olanağı vermesi üzerine 1926`da elçilik göreviyle yurtdışına gönderilmiştir. Tahran (1926-1930) ve Kabil'de (1932-1938) elçi olarak bulundu. Elazığ (1930-1932) ve Bilecik (1938-1950) milletvekili olarak T.B.M.M.'de görev aldı.

Daha sonra CHP Genel Sekreteri olmuştur (1941 - 1945). Bu görevi sırasında partinin gençleşmesine, 35'ler Hareketi'nin gelişmesine destek olmuş, daha sonra kendi isteğiyle bu görevinden ayrılmıştır (1945). Son yıllarını öykülerini yazmak, yapıtlarını derleyip kitaplaştırmakla geçirmiştir. Kabataş Erkek Lisesi'nde tarih ve coğrafya öğretmenliği görevinde bulunmuştur.

Memduh Şevket Esendal 16 Mayıs 1952'de İstanbul'da ölmüştür.


Üslubu
Esendal'ın edebiyatımıza getirdiği en önemli yenilik, ele aldığı konuları büyük bir sadelikle işlemesidir. Bu konular, yine sıradan insanların yaşamları etrafında gezinir. Öykücülüğe başladığı ilk yıllarda, dilde sadeleşmenin öncüsü olan Ömer Seyfettin'in izinden giden Esendal, ustalık dönemine eriştiğinde, hem Ömer Seyfettin'den, hem de kendi çağdaşlarından daha sade ve düzgün bir dille yazmıştır. Uslübunda Çehov'un etkileri açıkça görülür. Hatta, bazı öyküleri, Çehov'dan yapılmış uyarlamalardır. Ancak bu etki, yazım tarzı, dildeki sadelik, kişilerin seçilişi ile sınırlı kalır. Esendal, Çehov'un karamsar bakışını tekrarlamaz. Kendi deyişiyle; insanlara yaşamak için ümit, kuvvet ve neşe veren yazılardan hoşlanır, insanları yoğunmuş mutfak paçavrasına çeviren ve yeise düşüren yazılardan hoşlanmaz.

Eserleri

Anlaşılmamış Bir Nokta
Güzel Bir Ölüm
Bir Haydut Kuş
Şu Soyadı Konusu
Küp Kırığı Pabuç Eskisi
Geçmiş Günler
Yol Arkadaşları
Doktor Savdur
Gezide
Bir Kucak Çiçek
Kedi
Aptal Memiş
Terbiyesi En Güç Hayvan
Hatice
İşin Dibi Bozulmuş
Hırsız-Polis
Tutkunluk
Adım
Bana Kaçık Derler
Santa Kastello
Nazırın Odacısı
Gece Kuşu
Buğday Almağa Köye Gitmiştik
Konuşma, Turan Hanım
Ayaşlı ve Kiracıları
== Öyküleri ==

Bir Kucak Çiçek
Bizim Nesibe
Gödeli Mehmet
Güllüce Bağları Yolunda
Hava Parası
İhtiyar Çilingir
Kelepir
Mendil Altında
Otlakçı
Sahan Külbastısı
Veysel Çavuş
Gönül Kaçanı Kovalar
Hatıra
Tahran Anıları ve Düşsel Yazılar
Mektup
Kızıma Mektuplar
Oğullarıma Mektuplar
İkisinin arasında
Korku

Romanları
Ayaşlı ve Kiracıları
Miras